BOLUM 1: ALMAN ÇOBAN KÖPEĞİ’NÄ°N GÜÇLÜ VE ZAYIF YANLARI:
GERÇEK KÖPEKLER VE KAN HATLARI
​
Alman çoban köpeÄŸi’nin güçlü ve zayıf yanları yeni bir konu deÄŸil. Tarih sonsuz bir tartışma imkânı tanıdığı ve her neslin ve dönemin kendine has soruları olacağı için, bu konuya bizlerin de yeni sorularla yaklaÅŸması gerekmektedir.
​
KAN HATLARI: Bundan neyi kastediyoruz? Kan hattı; Belirli bir sayıda akraba köpeÄŸin, kendi özelliklerini geçirmek için inbreeding ya da linebreeding yoluyla ve dominant bir damızlık köpeÄŸe dayalı olarak oluÅŸmasıdır. Almanlar bunun icin “Hochzucht” kelimesini kullanırlar. Üretimde belirli bir süre dahilinde ırkın en iyi örneklerini içeren kan hatları ya da en iyi köpeklerinin soyu anlamına gelmektedir. Bu köpekler Alman Çoban KöpeÄŸi dünyasında özellikle diÄŸer ülkelerdeki “Landsgruppen” ve “Sieger” Yarışmaları ve ırkın anavatanı Almanya’daki en büyük yarışma olan “Hauptzuchtschau” gibi yarışmalarda ortaya çıkar. Bu yarışmalara katılabilen köpekler ve soyları Hochzucht’un parcası olurlar. Bu sistem on yıllardır Alman Çoban köpeÄŸi dünyasında hakimiyetini sürdürdüÄŸü gibi dünya çapında da büyük etkiye sahiptir. Bu sistemde damızlık erkek köpeklerin popülasyon üzerindeki etkisi büyüktür. DiÅŸiler ise yetiÅŸtiricilerin asıl bireysel baÅŸarılarının temsilcileridir.
​
Modern Alman Çoban köpeÄŸi iste bu Hochzucht’un bir sonucudur. Malcolm Willis ve Brian Wootton’nun yazdıkları gibi Ä°ngiltere’deki birkaç iyi kitap bunun tarihine deÄŸinmiÅŸtir. Bu kitaplardan öÄŸrendiÄŸimize göre her dönem ırkla ilgili kendine has sorunlarla baÅŸa çıkılmaya çalışılmıştır. Pek çok genç insan geçmiÅŸ hakkında romantik bakış açısına sahiptir. Gerçek ÅŸu ki ırkın oluÅŸum yıllarında bu yeni ırk, lüks ÅŸov kopeklerinin arasında çirkin bir melez köpeÄŸe benziyordu.
​
20. Yüzyılın baÅŸlarına gelindiÄŸinde inbreeding ve linebreeding sayesinde hızlı aÅŸamalar kaydedildi. Inbreeding, popülasyon ortalamasından daha yakın akraba köpeklerin çiftleÅŸtirilemesi anlamına gelir. Yakın inbreeding anne babayla yavrularının ya da (yarı) kardeÅŸlerin ciftleÅŸtirilmesidir. Line breeding 3., 4. ya da 5. Nesilden köpeklerin üretimde kullanılması anlamına gelir. 1920’lerde ırkın karakterinde ciddi sıkıntılar vardı ve Nazi’ler ÅŸu an bahsetmek istemediÄŸimiz ÅŸekillerde bundan istifade ettiler. Bu kötü imajı silmek çok uzun zaman aldı.
​
Irkın geliÅŸimini göz önüne aldığımızda, genel tip ve yapıdaki deÄŸiÅŸimi fark etmekteyiz. Geçmiste ırklarının en ideal temsilcisinin sabitlendigi diÄŸer köpek ırklarının standartlarına baktığımızda, Alman Çobanı ile büyük farklar oldugunu görmekteyiz. Irkın mimari olan Max Von Stephanitz köpeÄŸin gelecekte ulaÅŸması gereken standardı belirlemiÅŸtir. Öldügünde çalışmaları henüz sona ulaÅŸmadığı için vasiyeti, bir sürü köpeÄŸinin mükemmel zihinsel özelliklerine dayalı görünüÅŸ ve karakter bakımından insanoÄŸlunun en ideal yardımcısı olarak çalışan Alman Çobanının korunmasıydı.
GeçmiÅŸte kan hatları konusu bize doÄŸru tipin ne olduÄŸu konusunda bir tartışma olarak yansımıştı. Åžu an standart tip konusunda ortak bir fikre sahibiz.
Bugün cevaplamamız gereken sorular:
1. Günümüzün standart tipi hakkında ne düÅŸünüyorsunuz?
2. Irkın dayanıklılığı, sağlığı, performansı ve imajı ne durumda?
3. Uygun bir iÅŸ köpeÄŸi olarak Alman Çoban köpeÄŸi ne durumda?
4. Görünüm ve karakter arasında denge var mı?
STANDARD TÄ°P:
Standart tipin geliÅŸimi, 1925 Siegeri Klodo v Boxberg gibi köpeklere bakarak kolaylıkla gözlemlenebilir. Zamanında bu köpek ırkta var olan sorunlar açısından bir dönün noktası ve ÅŸaşırtıcı bir Sieger’di. Büyük, kare, uzun bacaklı köpeklerin yaygın olduÄŸu ve karakterlerin genel olarak kötüleÅŸmeye basladığı bu dönemde, bu köpek daha orta boy köpeklerin standart tip olarak kabul görülmesinde öncü olmustur. Von Stephanitz Almanya unvanını güzel karakterli ancak bolca uzun tuylu yavru veren bu Cekoslavak Sieger’a verdiÄŸinde Alman Çoban köpeÄŸi camiasını oldukça ÅŸaşırtmıştı.
1929 Siegeri : Utz Haus Schuetting de baÅŸka bir dönüm noktasıdır. Hochzucht’da kan hatlarını günümüzde dahi domine etmektedir. Utz’dan beri Schwarz-gelb (siyah&tan) moda olurken sable gözden düÅŸmüÅŸtür. Sable renginin orijini Utz’un dahil olmadığı kan hatlarında mevcuttur. Utz kan hattı karakter ve diÅŸ problemleri nedeniyle eleÅŸtirilmistir.
VA 50/51 – Rolf Osnabruckerland ve Sieger 1955 Alf Nordfelsen, baÅŸarılı tamamlayıcı çiftleÅŸtirmelerin bir örneÄŸidir. VA 1962/63 Jalk Fohlenbrunnen, 70’lerin Sieger’i & VA’si, “büyük üçlü” Quanto Wienerau, Canto Wienerau, Mutz Peltzierfarm dır.
Mutz Peltzierfarm, Quanto Wienerau ile çok iyi bir kombinasyon oluÅŸturmuÅŸtur. Mutz güzel çalısan köpek karakteri ve maskülen bir yapı saÄŸlamıştır. DoÄŸrudan bir erkek damızlık hattı olarak etkisi artık ortadan kaybolmaktaydı. (Remo vom Fichtenschlag) a kadar...
GeleceÄŸe yön veren diÅŸi Palme Wildsteiger Land..
1980’ler Wildsteiger Land Kennel’ina baÅŸarı kaynağı olarak diÅŸi Palme Wildsteiger Land’ın ortaya çıktığı yıllardır. Bu diÅŸi, tek başına ırkta önemli bir etkiye sahiptir. OÄŸulları Uran Wildsteiger Land ve Quando Arminius ikiÅŸer kez arka arkaya Sieger olmuÅŸlardır.
Sieger Quando ile “Q”-batını Arminius, efsanevi Odin Tannenmeise getirmiÅŸtir. “Q”-batını Arminius/Uran Wildsteigerland (Palme), Odin Tannenmeise (Quando A) ve Cello Romerau (Quana A) ile inbreeding burada daralmaya neden olmuÅŸtur.
Bu PALME/URAN/QUANDO/ODIN/CELLO ailesi bizi 90 lara, oradan da bu gunlere getirmektedir:
​
Yukarda bahsi geçen köpeklere baktığımızda Amerikan standartıyla Alsation-tipinde gördüÄŸümüz abartılardan (Übertypisierung) uzak standart tipteki net farklılıkları görebiliyoruz. Sadece kozmetik bir köpek istemiyoruz. Alman Çoban köpeÄŸi sadece güzel, daha güzel ve en güzel olarak tanımlanmamalıdır.
Zuchtschau bir güzellik yarışması deÄŸildir. Walter (Wienerau) ve Hermann (Arminius) Martin kardeÅŸler bu Hoschzucht yaklaşımı ile ırka bir bütünlük getirmiÅŸlerdir. YetiÅŸtirici olarak kendimize sormamız gereken soru, bugün hala Von Stephanitiz’in öngördüÄŸü köpeÄŸi üretmeye devam edip etmediÄŸimiz olmalıdır.
Sanırım günümüzde ÅŸu uyarıyı aklımızın bir köÅŸesinde tutmalıyız: Daha fazlasını istemek daha kötüye gitmek anlamına gelebilir.
Genel olarak aslinda Alman Çoban köpeÄŸi’nin genel tipini geliÅŸtirdik. Sanırım 1980lerde Quando Arminius ile Odin Tannenmeise aracılığıyla Quanto Wienerau soyu ve Uran Wildsteiger Land ile ırkın üretiminde en yüksek noktayı gördük. Ancak, her avantaj kendi dezavantajlarını getirir. Genetik yapıda bütünlüÄŸü saÄŸlamamıza raÄŸmen bu bizim genetik ceÅŸitliliÄŸi yitirmemize neden oldu. Tipteki benzerlik ve ayrıca pigmentasyondaki benzerlik daha az pigmentasyon anlamına gelebilir. Hochzucht üretimi, baÅŸarılı yetiÅŸtiricilerin yaptıklarını kopyalamaya, onların yaptıklarının aynısını daha fazla yapmaya dönüÅŸtü. Belirli bir tipe olan talep dünyaca ünlü yetiÅŸtirici “von der Wienerau” tarafindan belirlenen baskın tipe olan talepti. Bu tipten uzaklaÅŸmak Hochzucht üretim ÅŸeklinden uzaklaÅŸmaktı.
Sonuçta; Hochzucht gen havuzunu daraltan tek yönlü bir yola dönüÅŸmüÅŸtü.
​
EÄŸer eleÅŸtiride bulunacaksak, bunu standartın amaçlarıyla karşılaÅŸtırarak yapmalıyız:
* Ön kol açısı, özellikle de kürek kemiÄŸi ile üst kolun konumu.
* DiÅŸi ve erkek köpekler arasında cinsiyet özelliklerindeki net görsel fark.
* Zengin pigmentasyon
* Atletik köpek – yükseklik ve kilo oranı
* Siluet – özellikle de düz sırt ve doÄŸru alt çizgi
* Uzunluk ve yükseklik oranları
* Abartısız arka bacak açıları olan dengeli bir köpek, köpeÄŸin orta kısmı ve ön kol açıarına uyumlu arka bacaklar, güçlü baldırlar.
* DoÄŸru ön ve göÄŸüs geliÅŸimi
* DoÄŸru eklemler, dirsekler, topuklar ve doÄŸru yürüyüÅŸ.
​
DoÄŸru bir iÅŸ köpeÄŸi için bunlara, uyumlu bir yürüyüÅŸ ve dayanıklılığın yanı sıra, yeterli koÅŸu hızı, deÄŸiÅŸen hızlarda koÅŸu, kolaylıkla dönme yeteneÄŸi ve hatta hızlı oturabilmeyi ilave etmeliyiz. Tabii ki bir ÅŸampiyon görünüm ve karizma açısından öne çıkmalıdır. Ancak aşırı büyüklükte, ağır, hantal görünümlü ve yeterli kas yapısından yoksun olmamalıdır. Irkın iyi bir örnegi olan köpek kendine güvenen, güvenilir bir beyefendi gibi davranmalıdır.
GüneÅŸin olduÄŸu yerde gölge de olur. 1990’dan bugüne geçen zaman Alman Çoban KöpeÄŸine üst sınırın üzerinde yükseklik ve kiloyu da birlikte getirdi. EleÅŸtirilerin büyük çoÄŸunlugu kötü bir üst çizgiden kaynaklı, aşırı arka açılar, dengesiz göÄŸüs yapısı, gevÅŸek dirsekler ve topuklar, aşırı sallı (uzun gövdeli) köpekler, kambur sırtlar, dengesiz köpekler ve dik üst kol açıları üzerineydi.
​
Bu tip köpekler nasıl oluyor da Hauptzuchtschau da mükemmel notlar alıyorlar? Çünkü uzman handlerlar tarafından sunulan, yandan bakıldığında uzun adımlarla ringi arşınlayan göz alıcı köpekler göz boyamayı iyi biliyor!
KöÅŸe başına “abartılar” beklerken, bazen olanı korumak geliÅŸtirmeye yeltenmekten daha iyidir.
Irk üzerinde en büyük etkisi olan popüler damızlıkların üzerinden bazı problemleri örnekleyelim: yumuÅŸak kulaklar, aşırı boyutlar, yumuÅŸak karakter, kötü üst kol ve göÄŸüs yapısına ilave olarak,
* Palme Wildsteiger Land – Aşırı büyüklük ve kulaklar
* Uran Wildsteiger Land (Palme) – Cüceler, kulaklar
* Quando (Q litter) Arminius (Palme) – Aşırı büyüklük , üst kol, gevÅŸek sırt
* Cello Romerau (Quana A) – Aşırı büyüklük, kulaklar, üst kol
* Odin Tannenmeise (Quando A) - Sınırda yükseklik (65cm) kulaklar, karakter (tembel)
Boyut, kulak problemleri, karakterdeki yetersizlikler, bazı fiziksel ve saÄŸlık problemleri devam eden aile içi çiftleÅŸtirmelerden de kaynaklanabilir.
​
Hochzucht büyük bir aileye dönüÅŸtü. Bunu pigmentasyon ve karakterde görebiliyoruz. Elbetteki ırkı geliÅŸtirdik. Alman Çoban köpeÄŸi çok daha dost canlısı olurken aynı zamanda karakteri daha da yumuÅŸadı. Bu da köpeklerimizi pet olarak daha uygun hale getirirken, daha fazla köpek eski parlaklığını ve kendine güvenini yitirip stresli durumlarla baÅŸa çıkamaz hale geldi.
Genel olarak, karakterleri daha güvenilir ve tehlike arz etmiyor ama, o yumuÅŸak ve aşırı dostane köpekler bir iÅŸ kopeÄŸinden beklenen ruhtan malesef uzaklar.
​
Bu olanlardan Hochzucht köpeÄŸimizi suçlu sayabilir miyiz? Bu onun iyi bir karaktere sahip olmadığı anlamına gelmiyor, ancak bazen bir ÅŸeyleri kaçırdığımız da açık...
​
BÖLÜNMÜÅž BÄ°R IRK MI?
2002 Yıllık raporunda baÅŸkan P. Messler‘ın da belirttiÄŸi problemler:
1. SaÄŸlık: HD/ED – arka kısımdaki sorunlar
2. Übertypisierung: aşırı açılanma – ayakta dururken ya da hareket halindeyken denge eksikliÄŸi.
3. Genel görünüme çok az dikkat edilmesi – Detaylarda boÄŸulmak.
4. Aşırı boyutların (yükseklik ve ağırlık) yarattığı problemler ve pigmentasyon.
5. Renk (tip) çeÅŸitliliÄŸi – genetik çeÅŸitlilik.
6. Daha fazla genetik çeÅŸitlilik – daha saÄŸlıklı ve uzun ömürlü köpekler. Genel görünümdeki bütünlüÄŸe çok fazla odaklanılması.
​
2002 yılındaki raporunda baÅŸkan P. Messler ayrıca ÅŸunu belirtmiÅŸtir: SV içinde iki tıp Alman Çoban KöpeÄŸi popülasyonu bulunmaktadır. Birinci popülasyon birbiriyle yakından akraba köpeklerin oluÅŸturmakta olanıdır. Hochzucht ve Leistungszucht (çalışan köpekler) arasında belirgin bir fark gözlenmektedir. Leistungszucht, ulusal ve eyalet yarışmalarında seçilmiÅŸ yine birbiriyle akraba köpeklerden oluÅŸan ve iÅŸ köpeÄŸi severlerin desteklediÄŸi bir popülasyondur. Kısaca, bu durum SV ile kendi ilgi alanlarıyla meÅŸgul bir grup arasında kutuplaÅŸma yaratmaktadır. Ä°kinci grup sadece kendi “özel alanı” ve meraklıları için üretim yapmaktadır.
Daha da basitleÅŸtirmek gerekirse güzellik yarışmaları ve iÅŸ köpekleri meraklıları olarak iki grup ortaya çıkmıştır. EÄŸer Hauptzuchtschau 2002 ‘in VA/V erkeklerinin direkt erkek damızlık hattını karşılaÅŸtırırsanız, Utz Haus Schütting ‘li soylar ile Utz’suz soyların farkını ve sable köpeklerin yüzdesini görebilirsiniz. Ä°ki popülasyonu karşılaÅŸtırdığınızda boyut, ağırlık, tip ve genel görünüm ile pigmentasyonaki farklılıkları görebilirsiniz. Genetik yapılarında belirgin bir fark bulunmaktadır. Genel olarak, çalışan köpekler standarda göre Hochzucht’un ulaÅŸtığı yüksek kaliteye ulaÅŸamamaktadır. Hochzucht ise bir iÅŸ köpeÄŸinde görmek istediÄŸimiz güdüler konusunda sıkıntı yaÅŸamaktadır. Bu kutuplaÅŸma, farklı lokal grupların (Ortsgruppen) ve genel toplantılarda farklı delegelerin oluÅŸmasına neden olmaktadır. ÇoÄŸunlukla pet köpek sahiplerinin byük bir kısmının fikri burada temsil edilmemektedir. Açıkça görülüyor ki SV içinde üretim amaçları ve kuralları konusunda bir kriz yaÅŸanmaktadır.
Hochzucht üretimindeki problemlerden bahsettik. Ancak, elbette ki Leistungszucht üretiminde de kriz mevcuttur. Bu tip üretimde dört ya da beÅŸ baskın köpeÄŸin ya da soyunun kullanılmasıyla gen havuzunda daralma görülmektedir. Pek çok iÅŸ köpeÄŸi minimum deÄŸerlendirme puanı olan “iyi” almakta zorlanmaktadır. Irk DeÄŸerlendirme Sınıfındaki kalitelerini saymıyorum bile. Ayrıca bu soylarda SaÄŸlık ve fiziksel problemler de baÅŸ göstermektedir. Asıl kriz mevcut iÅŸ köpeklerinin baÅŸlangıç noktasını oluÅŸturan köpeklerin ırk standartlarına ulaÅŸamamalarıdır.
Eskiden VA ve V Sınıfı köpeklerden oluÅŸan tek bir ırk vardı;
Hauptzuchtschau ile, VA Bernd Lierberg, VA Seffe Busecker Schloss, VA Mutz Pelztierfarm, VA Frei Gugge vs.
LG Schau ile de, V Nico Haus Beck, V Mike Bungalow, V Greif Lahntal ve V Busecker Schloss vs.
Bu köpekler günümüz iÅŸ köpeklerinin atalarını oluÅŸturuken, Hochzucht üretimindeki standartları da temsil ediyorlardı.
Günümüz iÅŸ köpekleri yetiÅŸtiricileri geçmiÅŸin duayenlerinin izini mi takip etmeliler, yoksa daha azı ile mi yetinmeliler?
​
KutuplaÅŸma tüm Alman Çoban KöpeÄŸi ırkına zarar vermektedir. Ayrılık ve ötekileÅŸtirme makul bir yaklaşım olmadığı gibi WUSV ve dünya çapında ırkın genel kalitesi söz konusu olduÄŸunda SV’nin lider pozisyonunu etkileyerek, “Almanya’da yaratılmış” Alman Çoban Köpegi’nin geleceÄŸine gölge düÅŸürmektedir.
​
Dünya ve toplum deÄŸiÅŸti. Bir GSD'nin en önemli görevi karmaşık bir çevrede insana yardımcı olmaktır. Malcolm Willis (1998) ÅŸunları ifade etmektedir: “Tür özellikleri ve davranış özellikleri köpek yetiÅŸtirmede en önemli özelliklerdir”. Tabii ki, köpeklerimiz yaÅŸlanırken, saÄŸlamlığı ve saÄŸlığının korunmasıyla ilgili önceliÄŸi kabul ediyoruz. Willis, hayvan yetiÅŸtiriciliÄŸinin temel bir ilkesi olduÄŸunu, bu ilkenin daha fazla özelliÄŸi/çeÅŸitliliÄŸi bir yetiÅŸtirme programına dahil etmenin, görev zorluklarını aÅŸmada yardımcı olacağını belirtir. Sanırım, Hochzucht ve Leistungszucht'ta hem dar görüÅŸlülükten dolayı hem de tek yönlü bir hatta seçim yaptığımız için çok fazla sayıda potansiyel cins hayvanı dışarıda bırakıyoruz.
ÖrneÄŸin, bir köpek kesinlikle VA yavrusu deÄŸilse ya da o kandan gelmiyorsa pazar kaygısı nedeniyle onu damızlık partneri olarak tercih etmiyoruz.
Aynı ÅŸey çalışan köpekler için de geçerli; köpek, çalışma köpekleri sahnesinde çok yüksek bir profile sahip olmalıdır.
Aslında, bir GSD'den istediÄŸimiz tüm özellikleri göz önünde bulundurursak, birçok "arzu edilen" köpeÄŸi üretimin, dolayısıyla gen havuzunun dışında bırakıyoruz.
Belki de bu nedenlerle, sağlık problemlerinin azalırken, davranış promlemlerinin arttığı tesbit edilmektedir.
Bu problemler sıklıkla;
l. Saldırganlık
2. Utangaç/korkak / gergin
3. Ä°taatsiz / yönetilemez
4. Hiperaktif, çok gürültülü
olarak karşımıza çıkıyor.
2002 yılında Hollanda SV, köpeklerin eÄŸitiminde ÅŸok tasması kullanımının yasaklanması ile ilgili tavsiyede bulunmak üzere bir komite kurdu. Bu komite eÄŸitimde ÅŸok tasmasının kullanımında bir artış tespit etmiÅŸ ve aşırı davranışlı köpeklerle bir baÄŸlantısı olduÄŸunu belirtmiÅŸtir. Irk uzmanlarına çok dikkatli olmaları ve yönetilemez davranan ya da saldırganlık eÄŸilimi gösteren hayvanları hariç tutmaları tavsiye edildi. Bu bizi ÅŸu soruyu sormaya yöneltti; Mizaçları geliÅŸtirmek ve Irk uzmanının Körung kurallarını kullanarak, daha ÅŸiddetli bir cesaret testi (savaÅŸçı ruhla) mi yapılmalı, yoksa davranışsal testler geliÅŸtirmemiz mi gerekir? Sınav hakemi daha cesur bir cesaret testi mi istiyor?
​
ÖrneÄŸin, Aralık 2002'de Hollanda'da yapılan, kendi gerçekleÅŸtirdiÄŸim bir Körung da , 40'ın üzerinde GSD'yi araÅŸtırdım. ÇoÄŸunluÄŸu kkl 2. geldi. Cesaret testinde olaÄŸanüstü iyi köpekler gördüm. Aynı gün DNA testi veterinerin küçük bir odasında gerçekleÅŸtirildi. Köpekler kalabalık bir bekleme odasına girmek zorunda kaldı. Sonrasında cesaret testinde son derece baÅŸarılı olan ve yüksek standartlara sahip olan köpeklerin DNA testi yapılırken çok gergin davrandıkları gözlendi. Bazı köpeklere ağızlık takılmadan kan dahi alınamadığı görüldü.
​
Temel mizaç, cesaret testinde test edilmez. DNA testinde yukarıda belirtilen durumdaki cesaret testini sahadaki mükemmel performansa tercih ederim. DiÄŸer bir problem ise köpeÄŸi deÄŸil, sahibinini ilgilendiriyor, SchH veya VH veya IPO eÄŸitiminin deÄŸiÅŸen kriterleridir. SchH için, bir sene içerisinde haftada iki kez antrenman yapacağınız bir eÄŸitimi almanızı önerebilirim. Ä°yi eÄŸitmenlere ve iyi eÄŸitimli yardımcılara ihtiyacınız var. Köpek ya da antrenörün yeteneklerini test ediyormuyuz? Potansiyel olarak kaç tane iyi köpek vardır? Günümüzdeki IPO itaat içinde çok fazla mükemmellik istiyor. Karakter Testinde itaat en önemli ÅŸey oldu. Margaret Pfleiderer Hogner, tezinde (Münih 1979) itaatin genetik bir özellik olduÄŸundan ÅŸüphe duydu. Ama ben Willis'e (l998) ile tamamen katılıyorum.
​
l. Fonksiyonel köpeklerin eÄŸitilmemesi ve çalıştırılmaması davranışlarda zarar verici sonuçlar doÄŸurabilir.
2. Fiziksel güzellik seçimi, fonksiyonel yetenek ile iliÅŸkili olmadığı sürece minimum deÄŸere sahip olacak. Kaliteyi korumak için çalışma kalitelerini koruyan köpekler seçilmelidir.
3. Körüng Sınavı, köpeklerin ırk standardına göre ölçülüp deÄŸerlendirildiÄŸi ancak bazı karakter/iÅŸ deÄŸerlendirmelerini de içeren önemli bir araçtır.
Bir baÅŸlangıç programı için minimum kriterler
1. Sosyal davranışları insanlara ve hayvanlara test etmek; (Ä°sviçre mizaç testi).
Ortam testi (akustik ve optik). Silah sesi testi. Av-oyun güdüsü testi
2. Companion Köpek sertifikası (BH)
3. Ä°z sürme eÄŸilimi.
​
Çalışma GSD'nin temelidir. Sadece bir kulübede kalmak, ruhunun ve bedeninin saÄŸlamlığına bir azaptır. KiÅŸisel olarak, GSD'mizi korumak için ona birkaç iÅŸ bulmamız gerektiÄŸini düÅŸünüyorum.
İnsanlığın Yardımcısı olarak konumlandırın.
​
GSD üretimi, ayrımcılık, kutuplaÅŸma ve bölünme içermemelidir. DoÄŸru kombinasyon extrem ile extrem eÅŸleÅŸmesi deÄŸildir. Hochzucht ve Leistungszuchtu içinde barındırmalıdır. Bazen, üretimin dışında tutmak istediÄŸiniz köpek aslında hedefiniz için en çok ihtiyaç duyduÄŸunuz köpek olabilir. Bu ayrıca daha fazla genetik çeÅŸitlilik anlamına gelir.
​
​
VAR OLAN ÜRETÄ°M SÄ°STEMÄ°NÄ°N GÜÇLÜ VE ZAYIF YÖNLERÄ°
GÜÇLÜ; SV çok iyi organize edilmiÅŸ ve profesyonelce yönetilen bir kuruluÅŸtur. Yerel kulüplerin, deneyimli eÄŸitmenlerin, yardımcıların ve iyi eÄŸitimli hakimlerin bir çerçevesi vardır. Genel olarak türün kalitesi yüksektir ve ÅŸu anda standartlar bu tür yüksek zirvelere ulaÅŸmış, daha fazla geliÅŸme de abartılara yol açabilmektedir. SV, GSD yetiÅŸtiriciliÄŸini kontrol eder ve yönetir ve Almanya'daki GSD'nin ilgisini korur. SV WUSV'a hükmetmektedir, ancak bu muhtemelen diÄŸer ilgili üyelerin zayıflığına baÄŸlıdır! HD'deki giriÅŸimler, özellikle Breed Value sistemi, ED ÅŸeması ve DNA programı hayranlığımızı hak ediyor. Hauptzuchtschau ve Bundessiegerprüfung iyi organize mega olaylar. Gölgelerden bahsetmeden önce, sonuca varmalıyız.
çok fazla güneÅŸ ışığı var.
​
ZAYIF;Åžu anda üretimde, hem Hochzucht hem de Leistungszucht'da genetik çeÅŸitliliÄŸin olmaması nedeniyle bir darboÄŸaz var . Alman Çoban KöpeÄŸi sadece Wienerau /Arminius tipi deÄŸildir. Gösteri dünyasında çok fazla baskı grubu var. Kimi zaman “Karteller” olarak çalışan, üretme ve sergileme konusunda bireysel seçimler üzerinde çok fazla etkiye sahip "ekipler" görüyoruz. Bazen piyasayı kontrol etme ve diÄŸerlerini hariç tutarak gösteri dünyasını etkileme eÄŸilimi var. Ä°yi bilgilendirilmiÅŸ hâkimler (Hakemler) arasında kendi kararlarını verme yerine, var olan statüye boyun eÄŸme eÄŸilimi var. Bu diÄŸer köpeklerin ÅŸansını azaltan bir faktör.
​
Soy gruplarının kriterleri gözden geçirilmelidir. Hauptzuchtschau, WUSV'un dünya gösterisi olmalıdır. Ne yazık ki bir Alman vitrini olarak görülmekte. Bürokratlar bir takım kurallar ile ayrıcalıklı gruplar için avantajlar saÄŸlayak, kendi ulusal çıkarları için WUSV'nin ana fikriyle çatışmaya yol açıyorlar.
Mevcut toplumumuzda GSD imajını geliÅŸtirmeliyiz. GSD çalışan bir köpek ise, Schutzhund veya IPO'dan daha fazlasını sunmalıyız. SPOR ve ÅžOV'da bir ayrım var. BaÅŸka ülkelerin de eleÅŸtirisi olmalı. Daha bağımsız olmak ve daha fazla inisiyatif almak zorundalar. YetiÅŸtiriciler, Hakemler ve kulüpler daha az taklit etmeli ve daha fazlasını yapmamalıdır.
Bir forum tartışmasında (2003) ünlü kennel (Gütme köpekleri) “Kirschental” (Füller) ÅŸöyle demiÅŸtir:
“Ben( Leistungszucht da görüldüÄŸü gibi), saÄŸlık ve çalışma yeteneklerindeki sorunların çoÄŸunun, aynı atalardan tekrarlanan üretimler sonucu olduÄŸunu düÅŸünüyorum. Ve inanıyorum ki inbreeding olmayan bir yavru daha saÄŸlamdır ve daha az sorunlar çıkardığı konusunda deneyimli yetiÅŸtiriciler benimle aynı fikirde olacaklardır. Çiftlik hayvanı yetiÅŸtiriciliÄŸinde de aynısını görüyoruz. Tipte harika bir birlik ürettik ama neye mal oldu?
Bir Hauptzuchtschau'nun ilk 50 köpeÄŸi bir bakıma benziyor ve aynı anatomiye ve bakışa sahip. ANCAK BU BÜTÜNLÜK TEKTÄ°PLÄ°K GEREKTÄ°RMEZ... KAN HATLARINDA DAHA FAZLA ÇEŞİTLÄ°LÄ°K GEREKÄ°YOR. DOÄžRU ÜRETÄ°M Ä°ÇÄ°N ASIL GEREKEN BUDUR”
Åžu anda damızlık bir diÅŸi çiftleÅŸiyorsa, nadiren tüm doÄŸan yavruları kendinizde tutabilirsiniz. ÇoÄŸu satılmak zorunda. Ve yavrularını satmak istiyorsanız, baba efsane olarak bilinen bir köpek olmalı, Hauptzuchtschau (Åžov) veya Bundessiegerprüfung'dan (IPO ÅŸampiyonası) en iyi köpek...!
Ä°ÅŸte bu noktada deÄŸiÅŸmeliyiz.
​
Kan hatlarının temelini ne kadar genişletebiliriz?
1. VA, kendini kanıtlanmış bir üreticinin sadece anatomik olarak iyi yapılmış ve saÄŸlam bir köpeÄŸine verilmelidir. Bir köpek sadece VA'ya iki kez verilebilir. Yeni kuÅŸaÄŸa bir ÅŸans verilmelidir.
2. Sadece iki kez VA yerleÅŸtirilen köpekler bir "Sieger" yapabilir.
3. Bir Sieger'in sonraki yıl HZS'ye girmesine izin verilmemelidir.
4. Hakem, Anne veya babası VA olan bir köpeÄŸi otomatik olarak VA yapmamalıdır.
5. YetiÅŸkin Sınıflarının Hakemleri her yıl deÄŸiÅŸtirmelidir. Her insanın kendi sevdiÄŸi ve sevmediÄŸi vardır. Daha fazla köpek, belki de diÄŸer tür ve renklerde deÄŸiÅŸikliklere sahip olmalıdır.
​
Çok iyi biliyoruz ki, çalışma alanında da küçük bir grup üst düzey yetiÅŸtiriciye ya da en iyi sporcuya odaklanamamalıyız. Bir GSD yavrusunun ortalama alıcısı kalite istiyor. Onların öncelikleri; saÄŸlıklı, ırkın iyi bir temsilcisi, saÄŸlam karakteri ve güvenilir bir arkadaÅŸ olan bir köpektir. Yönetilebilir, itaatkâr bir köpeÄŸi istiyor ve köpekleri ile kaliteli zaman geçirmek istiyorlar. Karmaşık bir dünyada bürokratik kuralları istemiyorlar. GSD bu kaliteli köpek olabilir.
Alman Çoban KöpeÄŸini bu ÅŸekilde yetiÅŸtirmek ve onu insanın en iyi arkadaşı olarak korumak bizim görevimizdir. Bugün burada olsaydı, Von Stephanitz bunu da hedefliyordu.
​
PETER VAN OIRSCHOT 1954-2010
Hollanda S.V. Üretim sorumlusu